Elektronika nr 8/2022

Spis tresci zeszytu Elektronika nr 8/2022

IMPORTUJESZ CZYSTE NOŚNIKI I PONOSISZ OPŁATĘ REPROGRAFICZNĄ, A MOŻE ZAMIERZASZ DOPIERO TO ZROBIĆ? .......2


NIE BÓJ SIĘ ZMIENIAĆ USTAWIEŃ AUTOMATYCZNYCH W SPICE .......4


TELEWIZORY QLED TV C72+ I MINI LED TV C82 FIRMY TCL EUROPE .......5


SZTUCZNA INTELIGENCJA: SKĄD PRZYSZŁA I DOKĄD ZMIERZA (Artificial Intelligence: where it came from and where it’s going)
J ŻURADA......................6

Streszczenie
Rewolucja technologiczna jaką niesie ze sobą sztuczna inteligencja (AI) jest istotnie różna od wcześniejszych rewolucji przemysłowych, opartych na klasycznej inżynierii. Uwalnia bowiem siły wytwórcze spod kontroli człowieka i eliminuje go z łańcucha decyzyjnego. W artykule dokonano przeglądu podstawowych pojęć i założeń naukowych sztucznej inteligencji opartej na uczeniu maszynowym i zaawansowanych sieciach neuronowych. Omawia się genezę i katalizatory rozwoju tej dziedziny w dwu ostatnich dekadach a także dyskutuje zarówno jej szczególnie spektakularne osiągnięcia jak też i niektóre ograniczenia. Jednocześnie jednak z coraz liczniejszymi pożytkami tej rewolucji i doskonaleniem jej produktów i oferty społecznej, narastają zagrożenia zarówno dla autonomii jednostek, jak i dla całych społeczeństw korzystających z dobrodziejstw AI.
SŁOWA KLUCZOWE:sieć neuronowa, model decyzyjny, sztuczna inteligencja, klasyfikacja obiektów

ABSTRACT
The technological revolution brought about by artificial intelligence is significantly different from the previous industrial revolutions based on classical engineering. It frees the productive forces from human control and eliminates humans from the decision-making chain. The article reviews the basic concepts and scientific assumptions of artificial intelligence based on machine learning and advanced neural networks. The genesis and catalysts for the development of this field in the last two decades are discussed, as well as its particularly spectacular achievements as well as some of its limitations. At the same time, however, with the increasing benefits of this revolution and the improvement of its products and social offer, the threats both to the autonomy of individuals and to entire societies benefiting from AI are growing.
KEYWORDS:neural network, decision model, artificial intelligence, object classification


EMULACJA POKŁADOWEJ DIAGNOSTYKI POJAZDU Z WYKORZYSTANIEM INTERFEJSU VCAN ORAZ JĘZYKA POWŁOKI BASH
(Emulation of on-board vehicle diagnostics using interface of virtual controller area network (VCAN) and bash shell language)
J. DUŁOWICZ, J.M. KELNER...............11

Streszczenie
Artykuł skupia się na prezentacji oprogramowania do diagnostyki wybranych parametrów pojazdu. Autor zaproponował koncepcję oraz wykonał program do diagnostyki parametrów pojazdu, który wykorzystuje interfejs CAN (Controller Area Network) i bazuje na języku powłoki bash. W artykule przedstawiono krótką charakterystykę magistrali CAN. Następnie przedstawiono autorskie oprogramowanie do diagnostyki wybranych parametrów pojazdu z wykorzystaniem interfejsu wirtualnej magistrali CAN, w tym pomiarów: prędkości obrotowej silnika, prędkości pojazdu, poziomu paliwa, temperatury cieczy, czy elementów pojazdu. W części końcowej przedstawiono przykładowe testy opracowanej aplikacji.
SŁOWA KLUCZOWE:diagnostyka pojazdu, system diagnostyki pokładowej (OBD), magistrala CAN, interfejs VCAN, języku powłoki bash.

ABSTRACT
The paper focuses on the presentation of the authorial software for diagnostics of selected vehicle parameters. The author proposed a concept and implementation of the diagnostics program, which uses the CAN interface and the bash shell language. The paper presents a short description of the CAN bus. Then, the authorial software for the diagnostics of the selected vehicle parameters using the CAN interface was shown, including measurements of engine speed, vehicle speed, fuel level, and temperature of liquid or vehicle components. The final part describes the exemplary tests of the developed application.
KEYWORDS:vehicle diagnostics, on-board diagnostics (OBD) system, controller area network (CAN), virtual CAN (VCAN), bash shell language


PRZEGLĄD METOD SZYFROWANIA I DEKRYPTAŻU ARCHIWUM ZIP
(Overview of ZIP archive encryption and decryption methods)
A. SZCZEGIELNIAK-REKIEL, J.M. KELNER...............15

Streszczenie
ZIP jest popularnym formatem do bezstratnej kompresji i archiwizacji danych. Programy do tworzenia archiwów ZIP oferują możliwość szyfrowania danych, co jest często wykorzystywaną funkcjonalnością przy przesyłaniu plików zawierających dane osobowe pocztą e-mail. Celem niniejszego artykułu jest przegląd dostępnych metod szyfrowania archiwów ZIP oraz analiza, które sposoby szyfrowania są bardziej podatne na atak brutalny.
SŁOWA KLUCZOWE:archiwum ZIP, szyfrowanie, dekryptaż, atak brutalny

ABSTRACT
ZIP is an popular archive file format, which supports lossless data compression. Software, which is used to create an ZIP archive also offers encryption, which is useful to send files containing personal data by e-mail. The aim of this article is to review the available encryption methods for the ZIP archives and to analyze which encryption methods are more vulnerable to brute force attack.
KEYWORDS:ZIP archive, encryption, decryption, brute force attack


KONCEPCJA SENSORA MONITORINGU WIDMA NA BEZZAŁOGOWYM STATKU POWIETRZNYM
(Spectrum monitoring sensor concept on unmanned aerial vehicle)
M. MAZURO, P. SKOKOWSKI...............20

Streszczenie
Rozwój technologiczny i wzrost liczby urządzeń emitujących fale elektromagnetyczne powoduje znaczne zagęszczenie użytkowników spektrum elektromagnetycznego. Koniecznym staje się efektywne zarządzanie widmem, aby zapewnić użytkownikom ciągły dostęp do spektrum oraz niewystępowanie wzajemnych interferencji. W artykule przedstawiono koncepcję sensora monitoringu widma, którego podzespoły zostały umiejscowione na bezzałogowym statku powietrznym (BSP). W sensorze wykorzystano detektor energii działający w oparciu o technikę estymacji mocy szumu. Wykorzystanie BSP pozwala na zwiększenie jego mobilność oraz zasięgu. Sensor monitoringu widma może być wykorzystany w działaniach prowadzonych na nowoczesnych polach walki, gdzie identyfikacja obiektów i zwiększanie świadomości sytuacyjnej spektrum elektromagnetycznego stały się niezwykle istotnymi czynnikami w procesach decyzyjnych.
SŁOWA KLUCZOWE:widmo elektromagnetyczne, monitoring widma, detektor energii, bezzałogowy statek powietrzny (BSP), radio programowalne

ABSTRACT
Technological development and the increase in the number of devices emitting electromagnetic waves cause a significant concentration of users of the electromagnetic spectrum. Effective spectrum management becomes imperative to ensure that users can always access the spectrum and avoid mutual interference. This paper presents the concept of a spectrum monitoring sensor whose components are located on an unmanned aerial vehicle (UAV). The sensor uses an energy detector based on the noise power estimation technique. The UAV utilization allows for increasing its mobility and range. The spectrum monitoring sensor can be used in operations carried out on modern battlefields, where identifying objects and increasing situational awareness of the electromagnetic spectrum have become extremely important factors in the decision-making processes.
KEYWORDS:electromagnetic spectrum, spectrum monitoring (sensing), energy detector, unmanned aerial vehicle (UAV), software- defined radio (SDR)


TESTOWANIE INTEROPERACYJNOŚCI ELEMENTÓW SYSTEMU ŁĄCZNOŚCI POKŁADOWEJ
(Testing the interoperability of on-board communication system components)
D. WAWOK, P. ŁUBKOWSKI...............24

Streszczenie
Artykuł przedstawia wybrane zagadnienia z obszaru interoperacyjności systemów łączności wykorzystywanych obecnie w Siłach Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej. Jego celem jest przybliżenie wyników analizy metod współpracy systemu łączności pokładowej FONET z innymi systemami łączności. W wyniku przeprowadzonych badań potwierdzono tezę interoperacyjności systemu FONET w jego podstawowej konfiguracji. Wnioski z badań przekazane zostały producentowi sprzętu i uwzględnione w domyślnej konfiguracji systemu.
SŁOWA KLUCZOWE:FONET, interoperacyjność, testowanie, systemy łączności

ABSTRACT
The article presents selected issues in the area of interoperability of communications systems currently used in the Armed Forces of the Republic of Poland. Its purpose is to present the results of an analysis of the methods of cooperation of the FONET on-board communications system with other communications systems. As a result of the research, the thesis of interoperability of the FONET system in its basic configuration was confirmed. Conclusions from the research were passed on to the equipment manufacturer and included in the default configuration of the system.
KEYWORDS:FONET, interoperability, testing, communication systems


UŻYCIE GŁĘBOKICH SIECI NEURONOWYCH W WYKRYWANIU MANIPULACJI MATERIAŁEM WIDEO (DEEPFAKE)
(Use of deep neural networks in the detection of video manipulation (deepfake)
A. MALIK, R. KASPRZYK, Z. PIOTROWSKI...............28

Streszczenie
W artykule dokonano krótkiego przeglądu zagadnień z obszaru sztucznej inteligencji oraz omówiono architekturę głębokiej sieci neuronowej Meso-4 na podstawie, której wykonano projekt i implementację przy użyciu danych z konkursu Deepfake Detection Challenge. Przeprowadzono również eksperymenty wraz z opracowaniem wyników, z których można wnioskować, że jest możliwe wytrenowanie głębokiej sieci neuronowej zdolnej do rozpoznawania manipulacji wideo tzw. deepfake.
SŁOWA KLUCZOWE:deepfake, sztuczna inteligencja, uczenie maszynowe, głębokie uczenie maszynowe, głębokie sieci neuronowe, MesoNet

ABSTRACT
This paper gives a brief overview of the field of artificial intelligence and discusses the architecture of the Meso-4 deep neural network on which the design and implementation was based, using data from the Deepfake Detection Challenge. Experiments were also conducted with the development of results from which it can be concluded that it is possible to train a deep neural network capable of recognising video manipulation (deepfake).
KEYWORDS:deepfake, artificial intelligence, machine learning, deep learning, deep neural networks, MesoNet




DWUSTUPUNKTOWCE SĄ SKORELOWANE Z ZEREM CYTOWAŃ?
(Why two-hundred point publications are correlated?)
R. ROMANIUK...............31

Streszczenie
Nauka jako całość, a w szczególności bieżące osiągnięcia nauki podlegają w kraju ocenie parametryzacyjnej i kategoryzacyjnej. Właśnie ogłoszona ocena kategoryzacyjna ma znaczenie dla finansów i przydzielanych uprawnień instytucji naukowych. Przygotowując formalne materiały do obowiązkowej oceny ustawowej, w mniejszym stopniu indywidualni uczeni, a głównie instytucje gromadziły, porządkowały, oceniały wewnętrznie i finalnie optymalizowały dorobek, aby wypaść jak najlepiej w porównaniach w jednolitych grupach jednostek naukowych. Procesy optymalizacji całokształtu dorobku obejmowały rozliczne działania ukierunkowane na uwypuklenie najmocniejszych stron i potencjalnie maksymalizację oceny. Jak wiadomo znaczącą pozycję w ocenie miały publikacje, które dają się kategoryzować ilościowo (w liczbie na instytucję, na osobę uczonego, na sloty, itp.) i w pewien sposób także jakościowo (jakość czasopisma określana przez analogową opinię środowiska, impakt faktor, ilość punktów kategoryzacyjnych, ilość cytowań, ilość odczytów i pobrań, itp.). Ilość parametrów jest duża i można pokusić się o optymalizację wieloparametryczną, wielokryterialną. Jeśli jednak wydestyluje się parametry kluczowe, to chodzi głównie o sloty i punkty. Poruszamy tutaj pewien szczególny aspekt formalnie najkorzystniejszego wypełniania slotów publikacjami dwustupunktowymi, które jednak z obserwacji czteroletnich jakoś nie chcą zbierać cytowań. Ta sygnatura jest statystycznie widoczna i dotyczy dyscyplin AEE+ITT. Autor jednak zastrzega, że przedstawione rozważania i analizy mogą mieć luki, co może prowadzić do innych wniosków.
SŁOWA KLUCZOWE:ocena parametryczna nauki, dyscypliny AEE+ITT, bibliometria

ABSTRACT
Science as a whole, and in particular current scientific achievements, are subject to parameter and categorization evaluation in the country. We are currently waiting impatiently for the significantly delayed announcement of the evaluation results for the last four-year period, extended to the five-year 2017-2021 period. This assessment is relevant to the finances and empowerment of research institutions. When preparing formal materials for obligatory statutory assessment, to a lesser extent individual scientists, and mainly institutions, collected, organized, internally assessed and finally optimized the achievements in order to perform as well as possible in comparisons in homogeneous groups of scientific units. Processes to optimize the overall output included a variety of activities aimed at highlighting the strongest points and potentially maximizing the assessment. As we know, publications that could be categorized quantitatively (in the number per institution, per scientist, etc.) and in some way also qualitatively (the quality of the journal determined by the analogue opinion of the community, impact factor, number of categorization points, number of citations, number of readings and downloads, etc.) had a significant position in the assessment. The number of parameters is large and you can attempt a multi-parameter optimization. However, if the key parameters are distilled, it is mainly about slots and points. We touch on a particular aspect of formally the most advantageous filling of slots with two-hundred-point publications, which, however, somehow do not want to collect citations from four-year observations. This signature is statistically visible and applies to AEE + ITT disciplines. The author, however, stipulates that the presented considerations and analyses may have gaps, which may lead to different conclusions.
KEYWORDS:parametric evaluation of science, AEE and ITT research areas, bibliometry


IMPLEMENTACJA UPROSZCZONEGO MODELU STRAT DŁAWIKA PRZETWORNICY IMPULSOWEJ W PROGRAMIE GeckoCIRCUIT
(Implementation of a simplified inductor loss model of an switched-mode power supply in the GeckoCIRCUITS program)
D. GZIEŁ...............36

Streszczenie
W pracy zaprezentowano wybrane możliwości programu GeckoCIRSCUITS w zakresie symulacji układów energoelektronicznych ze szczególnym uwzględnieniem modelowania strat elementów magnetycznych. Omówiono podstawowe zagadnienia dotyczące przygotowania danych wejściowych potrzebnych do symulacji. Następnie szczegółowo przedstawiono sposób implementacji modelu strat rdzenia iGSE oraz uproszczonego modelu strat w uzwojeniu dławika. Przeprowadzono symulacje pracy dławika w przetwornicy impulsowej obniżającej napięcie (buck) oraz poddano dyskusji wyniki i przydatność użytych modeli.
SŁOWA KLUCZOWE:energoelektronika, straty elementów magnetycznych, straty w uzwojeniu, straty w rdzeniu, wzory Steinmetza

ABSTRACT
The paper presents selected possibilities of the GeckoCIRSCUITS program in the field of simulation of power electronics systems, with particular emphasis on modeling losses of magnetic elements. The basic issues related to the preparation of the input data necessary for the simulation are discussed. Then, the implementation of the iGSE core loss model and the simplified choke winding loss model are presented in detail. The choke operation simulations in the switched-mode power supply (buck) were carried out, and the results and usefulness of the models used were discussed
KEYWORDS:power electronics, magnetic element losses, winding losses, core losses, Steinmetz’s equations


Przypadek Alexandra Jonesa – od zera do antybohatera. #PowiedzSprawdzam i dowiedz się kim jest król fejków .......41