Spis tresci zeszytu Elektronika nr 6/2022
STUDENCKI NOBEL – GALA FINAŁOWA .......2
MATLAB EXPO .......3
HOW THE SMART HARDWARE ENGINEER CAN EASILY DESIGN
POWER SUPPLIES .......4
DEFENCE 24DAY .......5
ZASIĘG WI-FI, OKREŚLANIE ODLEGŁOŚCI I LOKALIZACJI .......6
WDRAŻANIE PRZESZKOLONYCH MODELI SIECI NEURONOWYCH
W APLIKACJACH WEBOWYCH
(RImplementation of trained neural network models in Web applications)
M. BISTROŃ......................7
Streszczenie
W artykule opisano krótko architekturę oraz zasadę działania
sieci neuronowych. Omówiono również szczegóły związane
z programowaniem sieci neuronowych z wykorzystaniem języka
Python oraz wybranych frameworków wspierających głębokie
uczenie i projektowanie algorytmów AI. W dalszej części artkułu
omówiony zostały proces wdrażania gotowego, wytrenowanego
modelu sieci neutronowej w środowisku produkcyjnym aplikacji
webowej, w której komunikacja z modelem sieci neuronowej
przebiega zgodnie ze schematem Klient-Serwer. Wyjaśniona
została idea tworzenia interfejsu API oraz ograniczenia architektoniczne
specyfikacji REST-API. W ostatnim podrozdziale
omówiono proces konteneryzacji modułu sieci neuronowej
do postaci samodzielnej z wykorzystaniem środowisk Docker
i Docker Compose.
SŁOWA KLUCZOWE:sieci neuronowe, głębokie uczenie,
Python, Docker, REST-API
ABSTRACT
The article briefly describes the architecture and principle of operation
of neural networks. Details related to programming neural
networks using Python and selected frameworks supporting deep
learning and designing AI algorithms were also discussed. The
next part of the article discusses the process of implementing
a ready, trained neural network model in the production environment
of a web application, in which communication with the neural
network model follows the Client-Server scheme. The idea of
creating an API interface and the architectural limitations of the
REST-API specification were explained. The last section discusses
the process of containerization of a neural network module
into a stand-alone form using the Docker and Docker Compose
environments.
KEYWORDS:neural networks, deep learning, Python, Docker,
REST-API
KONCEPCJA ARCHITEKTUR SIECI NEURONOWYCH NA POTRZEBY
KLASYFIKACJI SYGNAŁÓW RADIOWYCH
(The concept of neural network architectures for classification purposes
of radio signals)
D. KUKLIŃSKI...............12
Streszczenie
Problem automatycznej klasyfikacji widma jest coraz ważniejszy
w dzisiejszych czasach. Jest to kluczowy problem, który
należy rozwiązywać w systemach komunikacji bezprzewodowej
wykorzystywanych w zastosowaniach wojskowych jaki
i cywilnych. Istnieje wiele metod rozwiązujących powyżej przedstawione
zagadnienie, tradycyjne, oparte głównie na statystyce
oraz wykorzystujące algorytmy sztucznej inteligencji, które są
zakwalifikowane do metod zaawansowanych. W artykule przedstawiono
koncepcje dwóch modeli głębokich sieci neuronowych,
które rozwiązują problem automatycznej klasyfikacji modulacji
w nowatorski sposób. Zaproponowane struktury same dostosowują
przetwarzanie otrzymanego sygnału w celu detekcji rodzaju
modulacji. Pierwsza struktura wykorzystuje transformatę
Wignera-Vill’a, natomiast drugi model wykorzystuje krótko okresową
transformatę Fouriera. Obie transformaty są zaimplementowane
w warstwie wejściowej z wagami, które oddziałują na
parametry tych transformat.
SŁOWA KLUCZOWE:klasyfikacja, modulacje, głębokie sieci
neuronowe.
ABSTRACT
The problem of automatic spectrum classification is becoming
more and more important nowadays. This is a key problem that
needs to be solved in wireless communication systems used in military
and civilian applications. There are many traditional methods
that solve the problem presented above, mainly based on statistics
and using artificial intelligence algorithms, which are classified
as advanced methods. The article presents the concepts of two
models of deep neural networks that solve the problem of automatic
classification of modulation in an innovative way. The proposed
structures themselves adapt the processing of the received
signal in order to detect the modulation type. The first structure
uses the Wigner-Vill transform, while the second model uses the
short period Fourier transform. Both transforms are implemented
in the input layer with weights that affect their execution.
KEYWORDS:classification, modulations, deep neural networks
SPRAWOZDAWCZO-WYBORCZE WALNE ZGROMADZENIE ODDZIAŁU
ELEKTRONIKI, INFORMATYKI, TELEKOMUNIKACJI SEP
IM. PROF. JANUSZA GROSZKOWSKIEGO ..........37
POJEDYNCZY FOTON
(Single photon)
R. ROMANIUK...............18
Streszczenie
Pojedynczy foton zachowuje się tak samo jak fala elektromagnetyczna
złożona z wielu fotonów. Ściśle pojedynczy foton, co
najwyżej splątany w parę – świadka i posłańca/zwiastuna, jest
przedmiotem zainteresowania informacyjnych technik kwantowych
ITK. Foton może byś splątany jednocześnie w wiele par lub
grup. Foton jest idealnym kubitem/kuditem lotnym. ITK wymaga
umiejętności ściśle deterministycznej generacji pojedynczego
fotonu, a następnie jego precyzyjnej, najlepiej jak najmniej stratnej
transmisji, ewentualnego przetwarzania i detekcji. Konieczna
jest także umiejętność deterministycznej generacji strumienia
pojedynczych fotonów. Strumień sub-Poissonowski fotonów
nieklastrowanych (nieklasyczny stan ściśnięty) generowany
z klasycznego lasera bardzo wysokiej jakości jest niewystarczający.
Z pojęciem techniki operacyjnej pojedynczych fotonów
związane jest zagadnienie rozróżnialności. Rozróżnialność fotonu
zależy od wielu czynników, w tym determinizmu i technologii
emitera. Emitery syntetyczne nie gwarantują nierozróżnialności.
Foton w idealnych aplikacjach ITK musi być ściśle nierozróżnialny.
Nieco inaczej jest w rozwiązaniach praktycznych, gdzie
rozróżnialność fotonu jest problemem statystycznym, i posiada
konkretną wartość. Artykuł opisuje niektóre wybrane zagadnienia
szybko rozwijającej się techniki pojedynczego fotonu.
SŁOWA KLUCZOWE:foton, pojedynczy foton, para fotonów
splątanych, lotny kubit fotonowy, foton jako kudit, nierozróżnialność
fotonu
ABSTRACT
A single photon behaves in the same way as an electromagnetic
wave composed of many photons. A strictly single photon, or at
best entangled in a pair – a witness and a messenger/herald - is of
interest to QIT quantum information techniques. The photon can be
entangled simultaneously into many pairs or groups. The photon
is an ideal flying qubit/qudit. QIT requires the ability of a strictly
deterministic generation of a single photon, and then its precise,
preferably the least lossy transmission, processing and detection. It
is also necessary to be able to generate a deterministic flux of single
photons. The sub-Poissonian flux of non-clustered photons (non-
-classical squeezed state) generated by a classical laser of a very
high quality is insufficient. The concept of single photon operational
technique is related to the issue of discrimination, called more precisely
as indistinguishability. Photon indistinguishability depends
on many factors, including emitter determinism and technology.
Synthetic emitters are not guaranteed to be indistinguishable. The
photon in ideal QIT applications must be strictly indistinguishable.
The situation is slightly different in practical solutions, where photon
discrimination is a statistical problem and has a specific value.
The article describes some of the chosen issues of the very fast
developing single photon technique.
KEYWORDS:photon, single photon, pair of entangled photons,
flying photonic qubit, photon as qudit, photon indistinguishability
UKŁAD DO POMIRU ZESPOLONEGO TŁUMIENIA NAPIĘCIA
WSPÓŁBIEŻNEGO (CMRR) WZMACNIACZY OPERACYJNYCH
I KOMPARATORÓW NAPIĘCIA
(Circuit for measuring complex Common Mode Rejection Ratio (CMRR) of
operational amplifiers and voltage comparators)
J. SOSNOWSKI...............29
Streszczenie
W pracy rozważono zagadnienie pomiaru, przy prądzie przemiennym
i zamkniętej pętli sprzężenia zwrotnego, współczynnika tłumienia
napięcia współbieżnego CMRR (z ang.: Common Mode Rejection
Ratio) o dużej wartości rzędu 1·104 ÷ 1·108 (tj. (80 ÷ 160) dB)
scalonych wzmacniaczy operacyjnych i komparatorów napięcia.
W wyniku dokonanej analizy teoretycznej właściwości metrologicznych
układu pomiarowego ustalono związek między mierzonym
w układzie stosunkiem napięć zależnym od współczynnika CMRR
a innymi parametrami badanego wzmacniacza, w tym zwłaszcza
wzmocnieniem napięcia różnicowego, stanowiący podstawę ilościowej
oceny błędu metody pomiarowej. Bazując na tych wynikach,
zaproponowano całkowicie nowe techniczne rozwiązanie układu
pomiarowego wyposażonego w specjalny transformator pomiarowy
napięcia przemiennego z wtórnymi uzwojeniami o nawoju trifilarnym,
co przyczyniło się do wyeliminowania wpływu skończonej
wartości wzmocnienia różnicowego badanego wzmacniacza operacyjnego
na mierzoną wartość współczynnika CMRR. Zastosowana
metoda synchronicznej (fazoczułej, homodynowej) detekcji napięcia
przemiennego pozwala na pomiar zarówno stałoprądowej wartości
tego współczynnika (CMRR0), jak i trzydecybelowej częstotliwości załamania
jego modułu (f0, CMRR). Ponadto przyczynia się do wyeliminowania
wpływu zarówno temperaturowych, jak i czasowych, dryftów
stałoprądowych parametrów (napięcie offsetu, prądy polaryzacji
i prąd offsetu) badanego wzmacniacza oraz jego własnych szumów
(termicznych i strukturalnych) a także zakłóceń zewnętrznych na
mierzoną wartość współczynnika CMRR.
SŁOWA KLUCZOWE:układy scalone, miernictwo układów scalonych,
wzmacniacze operacyjne, komparatory napięcia
ABSTRACT
The paper considers the problem of measuring, at alternating current
and closed feedback loop, the CMRR (Common Mode Rejection Ratio)
- damping coefficient with a high value of 1·104 ÷ 1·108 (i.e. (80 ÷
160) dB) integrated operational amplifiers and voltage comparators.
As a result of the theoretical analysis of the metrological properties
of the measuring system, a relationship was established between
the voltage ratio measured in the system depending on the CMRR
coefficient and other parameters of the tested amplifier, including
in particular the differential voltage gain, which is the basis for the
quantitative evaluation of the measurement method error. Based on
these results, a completely new technical solution of the measuring
system was proposed, equipped with a special AC voltage measuring
transformer with secondary windings with trifilar windings, which
contributed to the elimination of the influence of the finite differential
gain value of the tested operational amplifier on the measured
value of the CMRR coefficient. The applied method of synchronous
(phase-sensitive, homodyne) detection of alternating voltage allows
the measurement of both the constant-current value of this coefficient
(CMRR0) and the three-decibel break-down frequency (f0,CMRR)
of its module. In addition, it helps to eliminate the influence of both
temperature and time drifts of the DC parameters (offset voltage,
polarization currents and offset current) of the tested amplifier and
its own noise (thermal and structural) as well as external disturbances
on the measured CMRR value.
KEYWORDS:integrated circuits, measurement of integrated circuits,
operational amplifiers, voltage comparators.
WYNIKI 46. EDYCJI KONKURSU IM. PROF. MIECZYSŁAWA POŻARYSKIEGO
NA NAJLEPSZE ARTYKUŁY OPUBLIKOWANE W CZASOPISMACH-ORGANACH
SEP W ROKU 2021 ..........37
X KONFERENCJA NAUKOWO-TECHNICZNA „WPŁYW BEZPRZEWODOWYCH
TECHNOLOGII INFORMATYCZNYCH NA ŻYCIE WSPÓŁCZESNEGO
CZŁOWIEKA” W RAMACH OBCHODÓW ŚWIATOWEGO DNIA
TELEKOMUNIKACJI I SPOŁECZEŃSTWA INFORMACYJNEGO – 27 MAJA 2022 r. ..........39